Συνέντευξη για τη μάθηση

Η συνέντευξη για τη μάθηση που ακολουθεί δόθηκε το Σάββατο 20/02/2021. Ακολουθεί μια μικρή εισαγωγή… 

Οι γνωστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε καθημερινά καθώς αλληλεπιδρούμε με τον κόσμο γύρω μας είναι τεράστιες. Ένας σημαντικός πλούτος πληροφοριών από το περιβάλλον “αγωνίζεται” να εισέλθει στο γνωστικό μας σύστημα για περαιτέρω αξιολόγηση και εν τέλει επεξεργασία, ώστε ένα τμήμα αυτών να ενσωματωθεί σε αυτά που ήδη γνωρίζουμε από την πρότερη ζωή μας. Και δεν είναι φυσικά μόνο το περιβάλλον που μας βομβαρδίζει, αλλά είναι και τα εσωτερικά ερεθίσματα που πολλές φορές μας παρασύρουν σε ατέρμονες και δαιδαλώδεις σκέψεις οι οποίες ίσως να φτάνουν και στην κατάσταση των φαντασιώσεων ακόμη και όταν είμαστε ξύπνιοι.
Παρά τον καταιγισμό των πληροφοριών που καλούμαστε να επεξεργαστούμε κάθε στιγμή, το γνωστικό μας σύστημα καταφέρνει να ανταπεξέλθει ιδιαίτερα εντυπωσιακά. Αυτό το όργανο, ο εγκέφαλος, που αναπτύξαμε εξελικτικά, αλληλεπιδρά με το περιβάλλον και ρυθμίζει συμπεριφορές, αποφάσεις, συναισθήματα, σκέψεις και εικόνες που βιώνουμε. Ταυτόχρονα, ρυθμίζει, χωρίς να το καταλαβαίνουμε, όλες τις ζωτικές μας λειτουργίες, αυτές που μας κρατούν στη ζωή. Κάποτε πίστευαν ότι το κέντρο της ανθρώπινης ζωής είναι η καρδιά. Σήμερα όμως γνωρίζουμε ότι η μοναδικότητά μας, η διαφορετικότητά μας, ο τρόπος με τον οποίο βιώνουμε μια κατάσταση, ο τρόπος που αγαπάμε, που μισούμε, όλα εκπορεύονται από τον εγκέφαλο.
Όμως δεν είναι όλα ρόδινα. Ναι μεν ο εγκέφαλος έχει πολύ μεγάλες δυνατότητες, αλλά έχει περιορισμένους πόρους, οι οποίοι δημιουργούν περιορισμούς που σε πολλές περιπτώσεις  δημιουργούν προβλήματα στις αποφάσεις μας και γενικότερα στη συμπεριφορά μας.
Ειδικά στο θέμα της μάθησης, το οποίο ενδιαφέρει έντονα εμάς τους εκπαιδευτικούς, οι περιορισμοί που έχουν κάποιες γνωστικές δυνατότητες όπως είναι η προσοχή (attention) και η μνήμη (εργασίας και μακρόχρονη) έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη διδασκαλία μας αλλά και για τις συμβουλές που θα δώσουμε στο μαθητή για το  πώς θα μελετήσει ώστε να μαθαίνει καλύτερα. 

Στην ακόλουθη συνέντευξη για τη μάθηση που έδωσα στον Πάνο Σταυρόπουλο, σύμβουλο σταδιοδρομίας – (https://yourcareer.gr) συζητάμε κυρίως για κάποιους περιορισμούς του γνωστικού μας συστήματος οι οποίοι πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη, ειδικά όταν θέλουμε να εμβαθύνουμε και να μάθουμε κάτι που θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσουμε αποδοτικά στο μέλλον. Η συνέντευξη αυτή λοιπόν, υπό ένα πρίσμα, δεν ενδιαφέρει μόνο τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, αλλά όλους τους ανθρώπους που επιθυμούν να αλληλεπιδρούν αποδοτικά και αποτελεσματικά με το περιβάλλον τους.

Για πολλά από τα θέματα που ακούγονται στη συνέντευξη έχω αρθρογραφήσει παλαιότερα. Για την προσοχή (attention) εδώ, για τις παρεμβολές εδώ, για τη μνήμη εδώ, εδώ και εδώ, για τα μαθησιακά στυλ εδώ, για τον ύπνο εδώ.